Sürdürülebilir madenciliğin geleceği dijitalleşmeden geçiyor

Ege Maden İhracatçıları Birliği, doğal taş sektöründe iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini en üst seviyeye çıkarmak, iş kazalarını önlemek için 'İş Sağlığı ve Güvenliği Odaklı Faaliyetlerin Geliştirilmesi' isimli Avrupa Birliği projesini sektöre kazandırdı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğinin Geliştirilmesi Hibe Programı” kapsamında Ege Maden İhracatçıları Birliğimiz ile Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü ortaklığında yürütülen “Doğal Taş Madenciliği Sektöründe İş Kazalarını ve Yaralanmaları Önlemek İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Odaklı Faaliyetlerin Geliştirilmesi” projesinin “Kapanış Toplantısı” gerçekleştirildi.
 
EMİB’in hedefi doğal taş madenciliği sektöründe İSG'nin AB ülkeleri düzeyine yükseltilmesi
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Alimoğlu, “Avrupa Birliği projemiz için 2020  Aralık ayında başvuru sürecini tamamlayarak hibe sözleşmesini imzalayan başta bir önceki dönem Yönetim Kurulu Başkanımız Mevlüt KAYA olmak üzere o dönemde görevli tüm EMİB Yönetim Kuruluna sektörümüze çok katkı sağlayacak bu projeyi başlattıkları için şükranlarımızı sunuyoruz. Ege Maden İhracatçıları Birliğimiz ve diğer madencilikle ilgili STK’ların da iş sağlığı ve güvenliğine yönelik yürüttüğü projelerden elde edilecek çıktılarla; doğal taş madenciliği sektöründe İSG'nin AB ülkeleri düzeyine yükseltilmesi için farkındalık sağlanacak ve Türkiye'nin 7 milyar dolar doğal taş ihracat hedefine ulaşmasına da olumlu katkılar sağlayacaktır.” dedi.
 
VR gözlüklerle interaktif eğitimler, mobil uygulamalar
Alimoğlu, İş sağlığı ve güvenliğini Avrupa Birliği seviyelerine çıkarmak için teknolojideki yenilikleri de projenin süreçlerine dahil ettiklerine söyledi. Alimoğlu, “Sektörümüzün kümelendiği illerde yaptığımız  eğitim ve fuarlarda işveren, sektör çalışanları ve İSG uzmanları VR gözlük kullanarak maden ocağını sanal ortamda görme ve ocaktaki olası risk faktörlerini uzaktan tanımlayarak eğitim alma deneyimi kazandı. Eğitimlerde katılımcılara iş kazalarını önlenmeye yönelik açık ocak şevleri periyodik denetleme formunu mobil uygulama olarak tanıttık. Projemizin temel çıktıları olan, VR gözlük ile ocaktaki riskleri önceden tanımlama, mobil uygulama, temel İSG rehberi ve doğaltaş madenciliği için kişisel koruyucu donanım rehberleri sektörümüzün kullanımına açık olacaktır” diye konuştu.
 
Cezaları da faaliyete geçirmeliyiz
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü Genel Müdür Başdanışmanı Mustafa Sever, “2015’deki kazalardan sonra Bakanlık olarak farklı bir politika geliştirip mevzuatlarda değişiklik yaptık. Uzman personeller aldık, işletmelerdeki risk gruplarını, sahalarda denetim sıklığını belirledik. Projenin farkındalık yaratması gurur verici. Sektör üniversite ve bakanlıklar olarak işbirliği içinde devam etmeli. İş sağlığı güvenliği kültür olduğuna göre çocuklara küçüklükten başlatmalıyız. Okullarda öğretmeliyiz. Ülkede bunu oturtmalıyız. Çalışanlarımıza eğitimlerimize devam etmeliyiz. Hedefimiz Türkiye’nin maden iş sağlığı ve güvenliğinde gelişmiş ülkelerdeki standartlara gelmesi. Cezaları hayata geçmeliyiz. Bazı firmalarda önlemler ücretten kesmeden işten çıkarmaya kadar gidiyor. Bizde bu perspektifte olmalıyız, aileleri de ortaya katmalıyız.” dedi.
 
ILO ve AB yaklaşımının ülkemizde benimsenmesi için çabalarımız devam edecek
Ege İhracatçı Birlikleri olarak dört yıldır sürdürülebilirlikle ilgili yoğun mesai yaptıklarını söyleyen Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreteri Cumhur İşbırakmaz sözlerine şöyle devam etti: “Her Birliğimiz, iş sağlığı ve güvenliği, çocuk işçilikle mücadele ile ilgili köklü ve yapısal sorunlara karşı aksiyon planları oluşturarak, çözümler üretmeye devam ediyor. Bütün sektörlerde hammadde olarak kullanılması ile  Türkiye ekonomisine 40 milyar doların üzerinde katma değer sağlayan maden sektörümüz, 2020’de Dokuz Eylül Üniversitesi ile insan kaynağının sürdürülebilirliği için çok önemli bir adım attı. 2 yıl yurtiçi ve yurtdışında çalışmalarımızı sürdürdük. Yasalar vardır, uygulama başkadır. Dünyada kabul edilen temel çalışma ilkelerinin, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Avrupa Birliği yaklaşımının ülkemizde benimsenerek sağlık ve güvenlik kültürünün oluşması için çabalarımız devam edecek.”
 
Hep beraber elimizi taşın altına koyalım
Tüm Mermer Doğaltaş ve Makinaları Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hanifi Şimşek, “Çalışanlarımızın akşam evlerine sağ salim dönmesi için kamudan STK’lara  çalışanlardan aile üyelerine kadar herkese görev düşüyor. Hep beraber elimizi taşın altına koyalım ve kapsamlı bir iş sağlığı güvenliği kültürü ve risk bilincini miras bırakalım. Proje paydaşlarını kutluyorum.” dedi.
 
Hayatımız Maden ile tohumlarını attık, Bakanlığa giden ilk proje EMİB’nin projesi
Ege Maden İhracatçıları Birliği TİM Genel Kurul Delegesi Prof. Dr. Faruk Çalapkulu,“2017’de  düzenlediğimiz Hayatımız Maden Çalıştayı’nda projemizin tohumlarını attık.  2019’da İzmir’de düzenlediğimiz çalıştayımızın teması sürdürülebilir madencilikti. Bu çalıştaylar yeni çalışma  ve ülkemiz yararına önemli atılımların ateşleyicisi oldu. Maden sektöründe iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili Bakanlığa giden ilk proje EMİB’nin projesi. AB’de en çok ölümlü maden kazası Türkiye’de ve yüzde 35’i doğaltaş sektöründe oluyor. Bakanlığımızın çağrısı önemliydi ve çalışmaları başlattık.” dedi.
 
İSG uzmanları bilgilendirilmeli
Çalapkulu, “8 ilde Afyon, Muğla, Denizli, Bilecik, Burdur, Balıkesir, Antalya ve İzmir’de ayrı ayrı eğitim seminerleri düzenledik. Bu proje sadece bir iş güvenliği projesi değil, bütün işletmelerin uygulayabileceği, disiplini tesis edebileceği, her kurumun kendisine uyarlayabileceği Türkiye’ye örnek olacak kapsamlı bir proje. İşverenlere tek tek eğitim verdik. Temel problemimiz şu; mevzuatın koyduğu kurallarla hiçbir problemimiz yok ama mevzuatın uygulanmasında problem var. İtalya’ya göre Türkiye’deki mevzuat daha iyi, Denetlemede deneyimli müfettişlerin görev alması gerekiyor. Epikriz raporlarına önem vermeliyiz. İtalya her bir kazanın epikriz raporunu alıyor belirli aralıklarda İSG uzmanlarına gönderiyor. Arşiv oluşturup epikriz raporları ve sonuç bildirgelerini yayınlayıp tüm İSG uzmanlarını bilgilendirmeli.” dedi.
 
Projenin dijital çıktıları: VR Gözlüklü İSG Eğitim Simülasyonu ve İş’te Güven Mobil Uygulama
 
Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi, Proje Koordinatörü Prof. Dr. Bayram Kahraman, “Proje kapsamında İtalya’daki maden ocaklarını ziyaret ettik, faaliyetler incelendi. İtalya’nın bizden farkı yok hatta bizden gerideler. Projemiz ile farkındalık ciddi ölçüde artmaya başladı. Açık ocak maden işletmelerinde görevli personelin çalışma alanındaki potansiyel risklerini önceden tespit etmeleri, alınması gereken önlemleri belirleyebilmeleri için VR Gözlüklü İSG Eğitim Simülasyonu ve İş’te Güven Mobil Uygulama’yı oluşturduk.” diye konuştu.